Historia
1829 - Minister Tadeusz Mostowski z Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego po zapoznaniu się z projektem organizacji zawodowej straży ogniowej w Warszawie, przygotowanym przez Jana Rudnickiego, postanawia wprowadzić go w życie. W związku z wybuchem Powstania Listopadowego projekt upada.
1834 - Rada Administracyjna Królestwa Polskiego podejmuje decyzję o utworzeniu Straży Ogniowej m. st. Warszawy. Car Mikołaj I decyzję zatwierdza. Jako wzór organizacyjny przyjęto Petersburską Straż Ogniową.
1836 - (1 stycznia) - uformowana i wyćwiczona Straż Ogniowa miasta Warszawy rozpoczyna służbę. Do jej obowiązków należy gaszenie pożarów, czyszczenie kominów oraz sprzątanie ulic w mieście. Po ukończeniu zaciągu dokonano podziału na cztery oddziały, z których każdy otrzymał swoją barwę i konie jednej maści:
-
Sztab i I Oddział umieszczono w byłych koszarach Artylerii Konnej Gwardii przy ul. Nalewki 3 - barwa czerwona oraz konie maści karej.
-
II Oddział umieszczono w tylnym gmachu Ratusza przy ul. Senatorskiej 16 – barwa biała oraz konie łaciate, siwe.
-
III Oddział otrzymał siedzibę przy ul. Nowy Świat 14 - barwa niebieska oraz konie gniade.
-
IV oddział ulokowano w drewnianych zabudowaniach przy ul. Petersburskiej - barwa zielona oraz konie kasztanowate.
Straż Ogniowa w chwili powstania posiadała:
-
413 pracowników.
-
96 koni.
-
20 sikawek różnych mniejszych i większych, w tym 10 czterokołowych.
-
21 wojłoków do pokrywania dachów.
-
74 topory.
-
4 drabiny o dwóch i trzech kołach.
-
96 wiader blaszanych do nalewania wody w beczki.
-
33 beczki czterokołowe.
-
30 beczek dwukołowych.
-
4 omnibusy do przewożenia ludzi.
-
5 wozów rekwizytowych.
1841 - Rozszerzenie zakresu obowiązku o obsługę 800 latarń ulicznych. Zmiana nazwy na Warszawską Straż Ogniową (WSO).
1851 – Oddział praski oznaczono numerem V, natomiast numer IV nadano nowoutworzonemu oddziałowi przy ul. Chłodnej 3 i 4 w byłych budynkach koszar Mirowskich (lokalizacja zachowana do dziś). Oddział otrzymuje barwę żółtą, a konie szaro-gniade.
1864 – Zakup pierwszej maszyny parowej (sikawki) londyńskiej firmy F. Shand, Mason and Co. Rok później zostają zakupione kolejne dwie maszyny.
1883 – Likwidacja istniejącego w WSO oddziału zajmującego się oczyszczaniem i oświetlaniem miasta.
1887 – Przy WSO powstaje pierwsza orkiestra strażacka. W jej skład wchodzi 1 kapelmistrz i 26 muzyków. Wznowiona została po raz drugi w 1906 roku i przetrwała do końca zarządu rosyjskiego.
1878 - Oddział V na warszawskiej Pradze przeniesiony zostaje do specjalnie na ten cel wzniesionych budynków przy ul. Sprzecznej 2 (obecnie Marcinkowskiego 2).
1905 - Ustanowienie Matki Boskiej Częstochowskiej patronką WSO.
1907 – W Wielkiej Sali Oddziału I-ego powstaje Muzeum Pożarnictwa.
1909 - Obsługa fotograficzna większych pożarów, do celów szkoleniowych realizowana przez etatowego fotografa.
1914 - Pierwszy samochód w WSO, z braku funduszy wypożyczony na kilka miesięcy.
1915 – Ewakuujące się wojska rosyjskie dezorganizują warszawską straż wywożąc ponad trzystu strażaków i większość taboru. Pod koniec roku Komitet Obywatelski m. Warszawy organizuje od podstaw Warszawską Straż Ogniową.
1916 – Zakup samochodu pożarniczego z autopompą marki Hans Lloyd.
1916 – założenie przy WSO harcerskiej drużyny pożarniczej, która wychowała wielu przyszłych oficerów, podoficerów i działaczy pożarnictwa.
1919 - Wprowadzono dwuzmianowy system służby - 24 godziny służby i 24 godziny wolnego.
1928 - Zakończono motoryzację warszawskiej straży tym samym wycofując ostatnie konie ze służby.
1929 - Zorganizowanie Posterunku nr 1 na Annopolu przy ul. Toruńskiej 21.
1930 – Likwidacja oddziału kominiarskiego w WSO i przekazanie go reaktywowanemu Cechowi Kominiarzy.
1936 - Oddanie do użytku nowoczesnych koszar i siedziby komendy przy ul. Polnej 1.
1939 – Warszawska Straż Ogniowa wkracza w okres działań wojennych. Oddziały zostają przeorganizowane i jako niezbędne pozostawione do obrony stolicy. Do płonącej Warszawy z pomocą przybywa Łódzka Straż (23 samochody), Poznańska Straż (6 samochodów) oraz pojedyncze siły z Płocka, Żyrardowa, Brzezin, Ozorkowa, Nieszawy i Rawy Mazowieckiej.
23 grudnia podczas zebrania organizacyjnego w oddziale II WSO zostaje powołany Strażacki Ruch Oporu „SKAŁA” obejmujący swoim działaniem całą okupowaną Polskę. Pomimo ostrych restrykcji warszawscy strażacy podejmują konspiracyjną walkę z okupantem. Ukrywają w szeregach straży młodzież oraz osoby zaangażowane w działalność podziemną, prowadzą szkolenia wojskowe, interweniują w sprawach zwolnień aresztowanych, współpracują z oddziałami podziemia oraz opóźniają akcje gaśnicze prowadzone na obiektach ważnych dla okupanta. Korzystając z pojazdów strażackich przerzucają ludzi, leki, żywność oraz broń i materiały wybuchowe. Niosą systematyczną pomoc społeczności żydowskiej izolowanej za murami getta.
W czasie wrześniowych działań zginęło 30 strażaków, 50 zostało rannych.
1944 – W przeddzień wybuchu Powstania Warszawskiego gestapowcy podstępem ściągają na al. Szucha wozy pożarnicze. Część strażaków zostaje aresztowana i wraz ze sprzętem wywieziona do Niemiec, pozostali strażacy w czasie Powstania Warszawskiego organizują grupy samoobrony do gaszenia pożarów. Ratują zasypanych pod gruzami, dowożą wodę do szpitali jak również walczą z bronią w ręku. 6 wrzesnia wraz z mieszkańcami opuszczają Warszawę prowadzeni do obozu w Pruszkowie.
1944 – 13 września na wieży praskiego V Oddziału zawisła biało-czerwona flaga, zwiastując podjęcie przez warszawskich strażaków służby dla wolnej Polski.
1945 – Do wyzwolonej lewobrzeżnej Warszawy powracają pierwsi strażacy, gdzie 18 stycznia w ruinach IV Oddziału podejmują służbę. Do pierwszych pożarów udają się pieszo, w cywilnych ubraniach ciągnąc za sobą dwukołowy wózek z bardzo skromnym wyposażeniem.
W lipcu Kołobrzeskie Bataliony WP przekazują warszawskiej straży pierwsze pojazdy; samochód gaśniczy z 400-litrowym zbiornikiem oraz 24 metrową drabinę samochodową marki Magirus.
1950 - Uchwalona przez Sejm ustawa o ochronie przeciwpożarowej zmienia strukturę organizacyjną WSO. Komenda Warszawskiej Straży Pożarnej zostaje podporządkowana prezydium Stołecznej Rady Narodowej, a pod względem fachowym Komendzie Głównej Straży Pożarnych. Od tego roku używana jest już oficjalna nazwa: Warszawska Straż Pożarna (WSP).
1952 - Oddział VI na Bielanach rozpoczyna służbę.
1955 – Przeniesienie Oddziału II do budynku OSP we Włochach.
1957 – Wprowadzenie do użytku pierwszych radiostacji.
1957 - WSP otrzymuje sztandar. Oddział VII rozpoczyna służbę na Woli.
1958 - Oddział VIII rozpoczyna służbę na Grochowie.
1961 – Przeniesienie Oddziału I do nowoczesnego obiektu na Żeraniu.
1961 - Warszawski Komendant Straży Pożarnych rozkazem potwierdza obowiązujące od 124 lat barwy poszczególnych oddziałów. Nowo utworzonym oddziałom przydziela następujące barwy: VI Oddział – różowy, VII Oddział – fioletowy, VIII Oddział – brązowy.
1969 - Otwarcie strażnicy Oddziału IX oraz Centralnych Warsztatów na Służewcu.
1974 - Komendant Warszawskiej Straży Pożarnej wprowadza wyróżnienie „Strażak Ratownik” nadawane najlepiej wyszkolonym i sprawnym fizycznie strażakom WSP. Odznaczenie nazywano potocznie TYGRYSEM.
1977 – Powołanie zarządzeniem Stołecznego Komendanta Straży Pożarnych oddziałów ratownictwa wodnego (oddz. I) oraz ratownictwa technicznego i chemicznego (oddz. VI).
1983 – Utworzenie pododdziału ratownictwa wysokościowego na Oddziale VII.
1983 – Otwarcie Warszawskiego Muzeum Pożarnictwa zniszczonego podczas działań wojennych.
1984 – Wdrożenie systemu komputerowego w Stanowisku Kierowania WSP. Komputer usprawnia i znacznie przyśpiesza proces dysponowania pododdziałami, posiada również bazę z danymi ważnych obiektów w stolicy.
1992 - Po utworzeniu Państwowej Straży Pożarnej zmiana nazewnictwa na Komenda Rejonowa Państwowej Straży Pożarnej oraz Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze.
1999 – Po wprowadzeniu reformy administracyjnej kraju zmieniono nazwę na Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej.
2000 – W strukturach Komendy Powiatowej PSP powołane zostają kolejne dwie specjalizacje: Grupa Ratownictwa Medycznego oraz Specjalistyczna Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza.
2002 - W związku ze zmianą ustroju Warszawy w stolicy utworzono Komendę Miejską Państwowej Straży Pożarnej m. st. Warszawy.
2004 – Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 2 przenosi się do nowo wybudowanych koszar przy ul. Chrościckiego 76.
2005 – Na Ursynowie rozpoczyna służbę kolejna jednostka Komendy Miejskiej PSP, otrzymuje nr 17.
2009 – Strażacy z JRG nr 10 przenoszą się do nowych koszar na Białołęce.
2010 – Zostaje zmodernizowana kolejna jednostka warszawskiej straży, od tej pory JRG nr 15 stacjonuje w nowoczesnych koszarach na Targówku.
2012 – W wyniku stale narastających obowiązków warszawskiej Straży Pożarnej koniecznym staje się rozdzielenie specjalizacji ratownictwa techniczno-chemicznego na dwie niezależnie stacjonujące grupy specjalistyczne ratownictwa chemiczno-ekologicznego (JRG nr 6) i technicznego (JRG nr 10).
2018 - Otwarcie Centrum Edukacji i Historii Warszawskiej Straży Pożarnej w zrewitalizowanym Praskim Oddziale Warszawskiej Straży Ogniowej.
Obecnie Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej m. st. Warszawy to 17 Jednostek Ratowniczo-Gaśniczych w tym 6 specjalistycznych oraz 7 wydziałów dbających o bezpieczeństwo mieszkańców stolicy.
Poczet Komendantów
Naczelnicy i Komendanci Warszawskiej Straży |
|
Naczelnicy Warszawskiej Straży Ogniowej w latach 1836-1915 |
|
ppłk Jan Robosz |
6 II 1835 - 31 XII 1843 |
ppłk Karol Nolken |
1 I 1844 - 20 III 1850 |
płk Aleksander Hauke |
21 III 1850 - 20 XII 1859 |
płk Jan Demonkal |
21 XII 1859 - 1 X 1861 |
płk Urban Majewski |
21 X 1861 - 15 III 1872 |
płk Iwan Anienkow |
3 IV 1872 - 2 VI 1879 |
płk Włodzimierz Onypryjenko |
3 VI 1879 - 1 V 1886 |
ppłk Włodzimierz Curikow |
1 VI 1886 - 21 IV 1888 |
płk Sergiusz Curikow |
22 IV 1888 - 1 III 1891 |
płk Mikołaj Popławko |
30 VIII 1892 - 20 XII 1905 |
płk Anatol Sudrawski |
21 XII 1905 - 1 VIII 1908 |
ppłk Edward Łund |
2 VIII 1908 - 4 VIII 1915 |
Komendanci Warszawskiej Straży Ogniowej w latach 1915-1944 |
|
inż. Stanisław Szymanowski |
23 VIII 1915 - 4 IX 1915 |
inż. Józef Tuliszkowski |
5 IX 1915 - 1 XI 1918 |
kpt. Józef Hłasko |
2 XI 1918 - 25 X 1922 |
kpt. W.P. Józef Dutkiewicz |
1 II 1923 - 1 V 1926 |
kpt. W.P. Izydor Prokop |
1 VI 1926 - 31 XII 1934 |
por. W.P. Feliks Chociszewski |
1 I 1935 - 21 XI 1935 |
kpt. W.P. Stanisław Gieysztor |
1 I 1936 - 6 VI 1940 |
kpt. poż. Henryk Markowski |
7 VI 1940 - 30 V 1941 |
ppłk poż. Adam Biedroń-Kalinowski |
1 VI 1941 - 1 VIII 1944 |
Komendanci Warszawskiej Straży Pożarnej od 1944 r. |
|
por. poż. Tadeusz Wilhelmi |
30 XI 1944 - 15 II 1945 |
mjr poż. Jan Pietraszkiewicz |
16 II 1945 - 8 V 1945 |
kpt. poż. Marian Kominek |
9 V 1945 - 30 IV 1950 |
por. poż. Józef Buchalski |
1 V 1950 - 4 II 1951 |
por. poż. Włodzimierz Kazimierczak |
5 II 1951 - 30 VII 1952 |
mjr poż. Czesław Jaworski |
1 VIII 1952 - 21 IV 1955 |
płk poż. Zygmunt Jarosz |
22 IV 1955 - 30 VI 1966 |
płk poż. Zdzisław Zalewski |
1 VII 1966 - 25 VI 1990 |
ppłk poż. Jerzy Żurek |
5 VII 1990 - 30 V 1992 |
Warszawscy Komendanci Państwowej Straży Pożarnej od 1992 r. |
|
st. bryg. Ireneusz Grubek |
1 VII 1992 - 31 VIII 1993 |
bryg. Adam Dąbrowski |
1 IX 1993 - 30 IV 1999 |
st. bryg. Marian Bielecki |
1 V 1999 - 31 VII 2007 |
st. bryg. Mariusz Wejdelek |
31 VIII 2007 - 22 X 2014 |
st. bryg. Zbigniew Szczygieł |
18 XI 2014 - 31 III 2017 |
st. bryg. Leszek Smuniewski |
1 IV 2017 - nadal |